Klasyfikacja ICF
Wymiar praktyczny
Cykl rozwiązywania problemów
Zastosowanie cyklu rozwiązywania problemów pozwala zrozumieć i zdefiniować z jakimi problemami mierzy się nasz klient, i jakiego rodzaju oraz w jakim zakresie potrzebuje wsparcia. Pozwala zebrać i dokonać pomiaru niezbędnych informacji, aby zrozumieć charakter nowej sytuacji, widziany z perspektywy klienta, specjalisty, rodzica czy też innej osoby zaangażowanej w proces.
Wspólna ocena uwzględnienia wybrane kategorie funkcjonowania (głównie z obszarów aktywności i uczestniczeniu) oraz czynników kontekstowych.
Celem podjętych działań jest nie tylko gromadzenie i zbieranie danych, ale przede wszystkim ich zrozumienie.
Proces oceny możemy rozpocząć, w kontekście planowania celów krótkoterminowych, np. skupiając się na uczestniczeniu klienta w jakiejś konkretnej sytuacji życiowej, czyli na przykład na podjęciu i utrzymaniu zatrudnienia. Ale możemy też koncentrować się, na całym życiu dorosłej osoby z niepełnosprawnością i zastanawiać się, czy ten proces, który teraz realizujemy dobrze wpłynie na jakość życie w przyszłości.
Po dokonaniu analizy i zrozumienia zaistniałej trudności u klienta, można przejść do planowania, w podejmowaniu decyzji oraz zapewnienia odpowiedniego wsparcia. Na różnych poziomach tego procesu, potrzebujemy różnych narzędzi, ale te narzędzia się nawzajem wspierają. A zatem nie tylko oceniamy danego klienta, ale rozumiemy jego sytuację i planujemy jak go w niej wesprzeć. Taki sposób działania stwarza możliwość zapewnienia indywidualnego planowania procesu zatrudnienia, które ma pozwolić wspierać klienta w jego rozwoju zawodowym na drodze ku samodzielności i niezależności.
Zestaw podstawowy do rehabilitacji zawodowej
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) rekomenduje tworzenie tzw. zestawów podstawowych ICF. Centra DZWONI w procesie diagnozy wykorzystują rekomendowany przez WHO ICF core sets (zestaw podstawowy) przygotowany dla celów rehabilitacji zawodowej.
Kompleksowy („rozszerzony”) zestaw podstawowy dla celów rehabilitacji zawodowej zawiera 90 kategorii ICF wybranych w procesie naukowym/badawczym i zatwierdzonych przez międzynarodową konferencję konsensualną. Wśród 90 kategorii ICF znajduje się 89 drugiego poziomu i jedna trzeciego poziomu, e1101. Czterdzieści kategorii dotyczy aktywności i uczestniczenia, 33 kategorie dotyczą czynników środowiskowych, a 17 kategorii dotyczy funkcji ciała. Nieobecne są kategorie z zakresu struktur ciała.
W wyniku kilkumiesięcznych działań prowadzonych w Centrach DZWONI, a przede wszystkim po konsultacjach z prof. dr Judith Hollenweger z Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zurichu, która jest konsultantką WHO ds. niepełnosprawności i edukacji, członkiem Zarządu Europejskiej Agencji ds. Specjalnych Potrzeb i Edukacji Włączającej, specjaliści merytoryczni przy wsparciu koordynatorów merytorycznych ds. ICF i ds. zatrudnienia wspomaganego oraz grupy eksperckiej ICF dokonali dogłębnej analizy zestawu podstawowego do rehabilitacji zawodowej. Dokonali tzw. grupowania kompetencji w oparciu o kategorie ICF. W wyniku grupowania powstał skrócony zestaw ICF uwzględniający kategorie ICF najbardziej istotne z punktu widzenia procesu zatrudnienia wspomaganego i celów projektu. W praktyce zastosowania zestawu oznacza to, iż dla każdej osoby przygotowywana jest funkcjonalna, kompleksowa diagnoza w oparciu o podstawowy zestaw ICF do rehabilitacji zawodowej, natomiast planowanie celów w IPD i konkretnych interwencji, strategii wsparcia, odbywać się będzie w oparciu o grupy kompetencji.